İlişkilerde Manipülasyon Nedir?

Psikolojik manipülasyon genellikle başka bir kişinin nasıl hissettiğini, düşündüğünü ve davrandığını kontrol etmeye çalışan sözcükleri, ihmalleri ve eylemleri ifade eder. Bu onların kendilerine, ilişkilerine ve genel olarak dünyaya bakış açılarını etkileyebilir.

İlişkilerde sürekli manipülasyon, özgüveninizi etkileyebilir ve anksiyete veya depresyon belirtileri yaşamanıza neden olabilir.

Manipülasyon aileye ve romantik ilişkilere özel değildir. Aynı zamanda arkadaşlıklarda ve hatta işle ilgili ilişkilerde de ortaya çıkabilir.

Bir ilişkide manipülasyonun 6 işareti

İlişkinizde manipülasyon yaşadığınızı gösterebilecek, dikkat etmeniz gereken birkaç işaret vardır.

1. İçgüdülerinizi görmezden gelmeye çalışırsınız

İlk kırmızı bayrak, bir şeyin doğru olmadığına veya ısrarla istemediğiniz şeyleri yapmaya devam ettiğinize dair içgüdüsel bir his olabilir. Bu duyguyu görmezden gelip kendinizi her şeyin yolunda olduğuna inandırmaya çalışabilirsiniz.

"İçgüdülerinize güvenin" ifadesi özellikle manipülasyon yaşadığınızı düşündüğünüzde faydalıdır.

Örneğin, randevularınız sırasında partnerinizin sürekli telefonuyla konuşması nedeniyle üzgün olduğunuzu söylediğinizde partnerinizin  çok çabuk sinirlendiklerini fark ediyorsunuz.

Daha sonra konuşma, bir tartışmaya neden olarak özel randevunuzu nasıl mahvettiğinize dönüyor. Yani söylemek istediklerinizi unutup onun yerine onu yatıştırmaya çalışıyorsunuz. Bu sırada partneriniz tekrar telefonunu kontrol ediyor.

"Az önce ne oldu?" diye kendinize soruyorsunuz ama daha fazla sürtüşme yaratmak istemediğiniz için bunu görmezden geliyorsunuz.

2. Merak ediyorsunuz: kendinize sen iyi misin? diye soruyorsanız

Kendinizden ve kendi amaçlarınızdan şüphe etmeye başlıyorsanız, bir manipülasyon taktiğinin hedefinde olabilirsiniz.

Belki bir zamanlar belirli bir durumla başa çıkma yeteneğinize güveniyordunuz ve şimdi yeteneklerinizi sorgulamaya başlıyorsunuz. Hatta ilişkide "sorun" olup olmadığınızı bile sorgulayabilirsiniz.

Örneğin, partnerinize telefonunda bu kadar çok zaman geçirmesi konusunda ne hissettiğinizi tekrar anlatmayı deneyin. Bunu denediğinizde  sizin de  bunu yaptığınızı ve sürekli kavga etmek için bir neden bulmaya çalıştığını söylüyorsa burada manipülasyon söz konusudur.

3. Kendinizi suçlu hissediyorsanız

Birinin sizi duygusal olarak manipüle ettiğinin ortak işareti, ilişkide belirli şekillerde davrandığınız için kendinizi suçlu hissetmeye veya utanmaya başlamanız olabilir.

Örneğin, iki işte birden çalışıyorsunuz ve kendinize ayıracak zamanınız kalmıyor. Sonra aylar sonra ilk izin gününüz geliyor ve bu gününü evde pijamalarınızla televizyon izleyerek geçirmeye karar veriyorsunuz.

Bunu annenize  söylediğiniz de onun üzgün göründüğünü fark ediyorsunuz ve  sorunun ne olduğunu sorduğunuzda, izin gününüzde onu ziyarete gelmeyeceğinize inanamadığını söylüyor. Aniden kendinizi o kadar suçlu hissediyorsunuz ki, izin gününüzü onun evinde ona yardım ederek geçiriyorsunuz.

Her ne kadar bu senaryo birçok farklı nedenden ötürü bu şekilde işlese de, istediğiniz şeyi söylemediğiniz veya yapmadığınız için ısrarla suçlu hissediyorsanız, bu bir tehlike işaretidir.

Manipülatör, özellikle sınırlar koymaya çalıştığınızda söylediğiniz veya yaptığınız bir şey hakkında hoşnutsuzluğunu ifade ediyorsa onu mutlu etmek ve suçluluk duygunuzu hafifletmek için mutlaka pes edersiniz.

4. Benlik duygunuz bulanıklaşıyorsa

İlişkilerde manipülasyonun yaygın bir belirtisi, bir başkasının açık veya gizli, sizin fikir ve ilgi alanlarınızdan vazgeçme yönündeki taleplerini takip ettikten sonra, kim olduğunuza dair duygunuzu kaybetmeye başlamanızdır.

Örneğin bazı romantik çiftlerde bir partner, çatışmayı önlemek için diğer kişinin yaşam tarzını ve ilgi alanlarını benimseyebilir.

 Kim olduğunuzu ve yaşam tercihlerinizi tam olarak ifade edebildiğinizi düşünmüyor olabilirsiniz ve onların yanındayken farklı davranabilirsiniz.

5. Yumurta kabuklarının üzerinde yürüyormuş gibi hissediyorsanız

Belki korkuyu yoğun bir duygu veya bir tehdide verilen tepki olarak düşünüyorsunuz. Ancak korku, çatışma veya sürtüşmeden kaçınmak için eylemde bulunma veya belirli şeyleri söyleme konusunda tereddüt olarak da ortaya çıkabilir.

Nasıl hissettiğinizin farkında bile olmayabilirsiniz; yalnızca belirli konulardan veya eylemlerden otomatik olarak kaçınırsınız.

Bazı insanlar öfkeyi bir manipülasyon taktiği olarak kullanabilir. Patlamaları diğer insanların geri adım atmasına veya tepkiden kaçınmak için davranışlarını değiştirmesine neden olabilir.

Bu dinamiği, bir ebeveyn çocuğunu bir şey yapmaması konusunda uyardığında, aksi takdirde diğer ebeveyn sinirlendiğinde görebilirsiniz.

Bir yetişkin olarak, davranışlarınızın aşırı farkına varabilir veya açık bir tetikleyici olmaksızın kaygı belirtileri yaşayabilirsiniz. Her kararı "Diğer kişi ne yapacak?" şeklinde düşünebilirsiniz.

Örneğin arkadaşınızın doğum günü partisine gitmek isteyebilirsiniz ancak partnerinizin bundan hoşlanmadığını biliyorsunuzdur. Arkadaşınızla en son vakit geçirdiğinizde partneriniz sizinle saatlerce konuşmamıştı.

Bu sefer daveti kabul etmeden önce iki kez düşünürsünüz çünkü eğer bunu yaparsanız partnerinizin hoşnutsuzluğuyla uğraşmak zorunda kalabileceğinizi tahmin edersiniz.

6. Akıl sağlığınızı sorgulamaya başlarsınız

Manipülasyon sadece strese ve kaygıya neden olmakla kalmaz, aynı zamanda davranışlarınız ve duygularınız konusunda kafanızın karışmasına ve güvensiz hissetmenize de neden olabilir.

Tepkilerinizin zihinsel sağlık sorunlarının belirtileri olup olmadığını merak etmeye başlayabilirsiniz.

Gaslighting gibi manipülasyon taktikleri çoğunlukla bu duyguların nedenidir.

Birisi size sürekli gaslighting uyguladığında, hafızanızı ve sağlığınızı sorgulamaya başlarsınız, öyle ki bazı şeylerin olup olmadığından emin olamazsınız. Yeterince "ilginç", bu sadece bu kişinin yanında başınıza geliyor gibi görünür.